Παρασκευή 31 Αυγούστου 2012

Καφές & Εγκυμοσύνη

    Η καφεΐνη είναι μια φυσική ουσία που βρίσκεται στα φύλλα τσαγιού, τους σπόρους του καφέ και του κακάο, στους καρπούς guarana και προστίθεται σε μη αλκοολούχα ποτά και ποικίλα φάρμακα . Εκατομμύρια άνθρωποι στην Ελλάδα και στο εξωτερικό ξεκινάνε την μέρα τους με έναν καφέ. Mε την πάροδο των χρόνων έχουν γίνει αρκετές έρευνες σχετικά με το εάν η κατανάλωση του καφέ είναι ευεργετική ή το αντίθετο για την υγεία μας. Τα αποτελέσματα λοιπόν δείχνουν, ότι μία μέτρια κατανάλωση καφέ επηρεάζει θετικά στην μείωση του κινδύνου προσβολής από καρδιακή ανεπάρκεια (HealthDay, June 2012). 
    Όσον αφορά όμως την εγκυμοσύνη, θα πρέπει να αποφεύγεται η υπερβολική κατανάλωση καφέ, γιατί η καφεΐνη λειτουργεί διεγερτικά -αυξάνοντας τους καρδιακούς παλμούς και το μεταβολισμό της μητέρας. Αυτές οι μεταβολές στον οργανισμό της εγκύου ενδέχεται να επηρεάσουν τον καρδιακό παλμό, την αναπνοή και την ανάπτυξη του εμβρύου. Επιπλέον, ο καφές έχει διουρητικές ιδιότητες, με αποτέλεσμα να χάνονται υγρά και ηλεκτρολύτες, που είναι απαραίτητα στην κύηση. Ακόμα, εμποδίζει την απορρόφηση σημαντικών θρεπτικών ιχνοστοιχείων, όπως το ασβέστιο και ο σίδηρος, αν καταναλωθεί κοντά στο γεύμα. 
   Ιδιαίτερη προσοχή στην κατανάλωση του, χρειάζεται από γυναίκες που υποβάλλονται στη μέθοδο της τεχνητής γονιμοποίησης. Μια μελέτη υποστηρίζει ότι η κατανάλωση 5 φλιτζανιών την ημέρα και άνω μειώνει την πιθανότητα της επιτυχής έκβασης της μεθόδου καθώς επίσης μειώνεται και το βάρος του νεογνού έως και 40%. Οι Δανοί ερευνητές που διεξήγαγαν την έρευνα ανέφεραν ότι η κατανάλωση πάνω από 5 φλιτζανιών καφέ την ημέρα, έχει παρόμοιες αρνητικές επιπτώσεις με το τσιγάρο. Αφού λήφθηκαν υπόψη άλλοι παράγοντες που θα μπορούσαν να έχουν επιπτώσεις στην ικανότητα των γυναικών να κυοφορήσουν - όπως η ηλικία, το κάπνισμα, η κατανάλωση αλκοόλ, η αιτία της υπογονιμότητας και ο μη φυσιολογικός δείκτης μάζας σώματος (ένα μέτρο του σωματικού λίπους με βάση το ύψος και το βάρος) - η μελέτη έδειξε την πιθανότητα εγκυμοσύνης να μειώνεται κατά 50% σε γυναίκες που ανέφεραν ότι πίνουν 5 ή περισσότερα φλιτζάνια καφέ ημερησίως κατά την έναρξη της θεραπείας. Αντίθετα δεν παρατηρήθηκε κανένα εύρημα σε άτομα που κατανάλωναν λιγότερο από 5 φλ την ημέρα. (Heavy Coffee Intake May Affect Fertility Treatments: Study, Mary Elizabeth Dallas, July 2012).Τα αποτελέσματα της μελέτης αυτής παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας στην Κωνσταντινούπολη. «Οι γυναίκες θα πρέπει να μειώσουν ή να σταματήσουν την κατανάλωση καφεΐνης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης », δήλωσε ο Δρ De-Kun Li, ένας ανώτερος ερευνητής στο Ίδρυμα Kaiser Research Institute, ο οποίος συνέγραψε μια μελέτη του 2008 για την κατανάλωση καφεΐνης σε έγκυες, η οποία και δημοσιεύθηκε στο American Journal of Obstetrics and Gynecology. Ο κίνδυνος αποβολής αυξανόταν αναλογικά με την κατανάλωση καφεΐνης, είτε αυτή προερχόταν από καφέ, είτε από τσάι, ρόφημα σοκολάτας ή συνδυασμό όλων αυτών. Αμερικανοί ερευνητές αναφέρουν ότι η κατανάλωση 200mg καφεΐνης διπλασιάζει τον κίνδυνο αποβολής, συγκριτικά με έγκυες που δεν πίνουν καθόλου καφέ. Η ποσότητα αυτή ισοδυναμεί με περίπου σε δύο φλιτζάνια καφέ φίλτρου ή σε 3 φλιτζάνια τσαγιού ή σε 5 κουτάκια αναψυκτικού τύπου cola (ο ελληνικός καφές περιέχει λιγότερη καφεΐνη, ο φραπέ περισσότερη). Οι ερευνητές υποψιάζονται ότι η καφεΐνη μπορεί να επιβαρύνει τον ανώριμο μεταβολισμό του εμβρύου και να περιορίζει τη ροή αίματος λόγω αγγειοσυστολής στον πλακούντα.

Πώς μεταβολίζεται; 
   Η καφεΐνη μπαίνει στην κυκλοφορία του αίματος μέσα σε 30-45 λεπτά από την ώρα της κατανάλωσης της και διανέμεται σε όλο το νερό του σώματος. Αργότερα μεταβολίζεται και εκκρίνεται μέσω των ούρων. Ο μέσος χρόνος ημιζωής της καφεΐνης στο σώμα είναι 4 ώρες (οι εκτιμήσεις ποικίλλουν μεταξύ 2-10 ωρών). Η εγκυμοσύνη επιβραδύνει τον ρυθμό με τον οποίο μεταβολίζεται η καφεΐνη και οι έγκυες γενικά διατηρούν σταθερά τα επίπεδα καφεΐνης για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. 

Διατροφικές συμβουλές για την μείωση της κατανάλωσης καφέ: 
 • Μειώστε σταδιακά τα φλιτζάνια καφέ που πίνετε. 
•  Προσπαθήστε να αντικαταστήσετε τον κανονικό καφέ με ντεκαφεινέ. Μία καλή ιδέα είναι να βάζετε στο φλιτζάνι σας μισή ποσότητα κανονικό καφέ και μισή ντεκαφεινέ. 
• Μην υπερβαίνετε τα 2 φλιτζάνια καφέ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης σας. Εάν θέλετε περισσότερο προτιμήστε τον ντεκαφεινέ. 

Τόνια Γιαννακάκη 
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
Διαβάστε περισσότερα...
Read more »

Τρίτη 28 Αυγούστου 2012

Απώλεια περιττών κιλών

    Τι να προσέξουμε για την απώλεια περιττών κιλών. Η απώλεια βάρους ξεκινά από τις αλλαγές στις μέχρι σήμερα «ανθυγιεινές» διατροφικές συνήθειες και την αντικατάσταση τους με εναλλακτικές «υγιεινές» συμπεριφορές. Η ανάγκη για απώλεια γίνεται είτε για θέματα υγείας είτε αισθητικής. Τα θέματα υγείας όμως είναι αυτά που θα πρέπει να απασχολούν περισσότερο καθώς τα προβλήματα είναι πολλά επηρεάζοντας αρνητικά έτσι την ποιότητα της ζωής.  
    Οι κίνδυνοι για την υγεία που μπορεί να αντιμετωπίζουν τα υπέρβαρα άτομα, είναι σημαντικοί, όπως οι καρδιακές παθήσεις, ο καρκίνος και ο διαβήτης. Επίσης εμφανίζεται αρκετά συχνά, δυσκολία στις δραστηριότητες, πόνος στα γόνατα και τις αρθρώσεις και πολλά άλλα ακόμα που καθιστούν την καθημερινότητα πιο δύσκολη. 
    Δυστυχώς ο δρόμος για την επιτυχία μιας δίαιτας δεν είναι στρωμένος με ροδοπέταλα. Λογικό είναι να υπάρξουν στιγμές απογοήτευσης ή παρασπονδιών. Εκτός από την ανάλογη σωματική άσκηση και την επιλογή υγιεινότερων τροφίμων, είναι σημαντικό να υπάρχει πειθαρχία και να εφαρμόζεται το κατάλληλο διαιτολόγιο, φτιαγμένο από ειδικούς διατροφής προσαρμοσμένο στις ανάγκες του εκάστοτε ατόμου.

Τρόποι για να αποφύγουμε τα περιττά κιλά 
· Απολαύστε το γεύμα σας. Η αργή μάσηση μας βοηθάει να γεμίσουμε το στομάχι μέχρι να νιώσουμε το αίσθημα πληρότητας. Η κατανάλωση τροφής σε λιγότερο από 20-30 λεπτά οδηγεί στην υπερβολική πρόσληψη. 
· Φάτε σε μικρότερα πιάτα. Χρησιμοποιήστε μικρότερα πιάτα και μπόλ για να τρώτε μικρότερες ποσότητες. 
· Ήρεμο και φιλικό περιβάλλον 
· Η ώρα του φαγητού να είναι αφιερωμένη αποκλειστικά σε αυτό και να μην γίνονται ταυτόχρονα και άλλα π.χ. παρακολούθηση τηλεόρασης, διάβασμα εφημερίδας. 
· Να μην παραλείπονται γεύματα και τα ενδιάμεσα αυτών. 
· Ειλικρίνεια στην κατανάλωση της ποσότητας των γευμάτων. 
· Αύξηση Σωματικής άσκησης παράλληλα με ένα πρόγραμμα διατροφής είτε για απώλεια βάρους είτε για αύξηση μυϊκού ιστού. 
 · Αποφεύγουμε τις καθημερινές μετρήσεις του βάρους μας. Οι καθημερινές μετρήσεις και ειδικά αυτές που έπονται από παρασπονδίες δεν είναι πάντα αντιπροσωπευτικές και τις περισσότερες φορές παραπλανούν ή πανικοβάλλουν το άτομο. 
· Διαβάστε τις διατροφικές ετικέτες των τροφίμων. Ο διαιτολόγος σας θα σας βοηθήσει  πώς να το κάνετε και έτσι να αναγνωρίζεται τι περιέχει με ακρίβεια αυτό που τρώτε. 

    Είναι στο χέρι του καθένα από εμάς να αλλάξουμε διατροφικές συνήθειες και τρόπο ζωής γενικότερα. Απευθυνθείτε σε έναν ειδικό διατροφής για να σας διευκρινίσει κάθε πιθανή ερώτηση, να σας βοηθήσει στην αλλαγή συνηθειών, στην επίτευξη του επιθυμητού στόχου αλλά και το σημαντικότερο στην απόκτηση διατροφικής παιδείας. 

        Τόνια Γιαννακάκη 
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
Διαβάστε περισσότερα...
Read more »

Δευτέρα 27 Αυγούστου 2012

Δείκτης Μάζας Σώματος

Δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ, body mass index (BMI), ή Quetelet index)

Ο ΔΜΣ αποτελεί μια έγκυρη μέτρηση της διατροφικής κατάστασης του ατόμου, υποδεικνύοντας υπερθρεψία ή υποθρεψία αυτού. Ερμηνεύει διαφορές στη σύσταση του σώματος και ορίζει το επίπεδο παχυσαρκίας.  





Ερμηνεία αποτελεσμάτων ΔΜΣ     
Ποσοστό λίπους μικρότερο από 18,5 δείχνει ότι το άτομο είναι ελλιποβαρές.     
Ποσοστό λίπους μεταξύ 18,5 και 24,9 δείχνει ότι το άτομο έχει φυσιολογικό βάρος.     
Ποσοστό λίπους μεταξύ 25 και 29,9 δείχνει ότι το άτομο είναι υπέρβαρο.   
Ποσοστό λίπους 30 και μεγαλύτερο δείχνει ότι το άτομο πάσχει από παχυσαρκία.      

Ο ΔΜΣ εξαρτάται πολύ από το φύλλο, την ηλικία και το σωματότυπο του ατόμου. Αθλητές ή άτομα με αυξημένη μυϊκή μάζα έχουν μεγαλύτερο ΔΜΣ χωρίς να έχουν περισσότερο λίπος. Άτομα που λόγω ηλικίας ή παθήσεων έχουν χάσει μυϊκή μάζα θα έχουν μικρότερο ΔΜΣ χωρίς αυτό να σημαίνει πως έχουν λιγότερο λίπος. Επίσης άτομα στα οποία λείπει τμήμα του σώματος (κάποιο άκρο ή κάποιο όργανο του σώματος) θα έχουν μικρότερο ΔΜΣ.

Υπολογίστε και εσείς απλά το Δείκτη Μάζας Σώματος σας.

Ιδανικο βαρος


Συμπληρώστε την παρακάτω φόρμα με τα στοιχεία σας, και πατήστε Υπολογισμός για να δείτε το ιδανικο σας βαρος και σε ποιά κατηγορία βαρους βρίσκεστε.
Σε κιλά (πχ 79)
Σε εκατοστά (πχ 181)
Διαβάστε περισσότερα...
Read more »

Ξηροί καρποί- Ευεργετικά οφέλη

  Οι ξηροί καρποί αποτελούν μια σύνθετη τροφή. Περιέχουν κυρίως ακόρεστα λιπαρά οξέα καθώς και φυτικές πρωτεΐνες, βιταμίνες του συμπλέγματος Β, φώσφορο, ψευδάργυρο, ασβέστιο, σίδηρο, κάλιο, μαγνήσιο και χαλκό . Επίσης περιέχουν και διάφορες άλλες φυτοχημικές ουσίες που παρουσιάζουν αντιοξειδωτικές ιδιότητες (πολυφαινολικές ενώσεις, φλαβονοείδη και φυτοστερόλες) επαυξάνοντας τις ευεργετικές ιδιότητες των ξηρών καρπών. Επιπλέον από πολλές επιδημιολογικές έρευνες έχει προκύψει μια αντίστροφη σχέση μεταξύ της συχνής κατανάλωσης ξηρών καρπών και του δείκτη μάζας σώματος. 

Προσοχή πρέπει να δίνεται στην ποσότητα που καταναλώνουμε γιατί τροφοδοτούν τον οργανισμό μας με πολλές θερμίδες. 

Ευεργετικά οφέλη απ την κατανάλωση τους είναι: 
• Η μείωση της "κακής" χοληστερόλης (LDL) και αύξηση της "καλής" χοληστερόλης (HDL) 
• Η βελτίωση λειτουργίας και φυσικής κατάστασης των αρτηριών της καρδιάς 
• Η προστασία από την εμφάνιση του διαβήτη 
• Η βελτίωση λειτουργίας του εντέρου και καλύτερη κάλυψη των διατροφικών αναγκών του ανθρώπου 
• Η καταπολέμηση του οξειδωτικού stress στον οργανισμό 

Καρύδια 
    Αποτελούν μια από τις καλύτερες πηγές ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων και αντιοξειδωτικών ουσιών στη φύση. Τα αποτελέσματα από έρευνες έχουν δείξει ότι η πρόσληψη μια μέτριας ποσότητας καρυδιών στο διαιτολόγιο συμβάλλει στην μείωση της ολικής χοληστερόλης, στην καλύτερη λειτουργία του ενδοθηλίου αλλά και στην καλύτερη λιποπρωτεινική σύνθεση του αίματος. Η υψηλη περιεκτικότητα σε φαινολικές ενώσεις αυξάνουν τις αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες. Μια χούφτα καθαρισμένα καρύδια περιέχουν 190 θερμίδες. 

Φιστίκια 
    Η κατανάλωση φιστικιών Αιγίνης με την υψηλή περιεκτικότητα σε μονοακόρεστα λιπαρά όπως και αράπικων φιστικιών πλούσιων σε μαγνήσιο και φολικό οξύ συμβάλλει στην μείωση του κινδύνου προσβολής από καρδιαγγειακή νόσο. Περιέχουν φυτικές στερόλες, ουσίες που σε υψηλά ποσά συμβάλλουν στη μείωση της απορρόφησης της χοληστερόλης. Μια χούφτα αράπικα φιστικιά αποδίδουν 160 θερμίδες (kcal). Πρόσφατες μελέτες έδειξαν πως βελτιώνουν τα επίπεδα ολικής και HDL χοληστερόλης σε υγιείς ενήλικες ενώ προσδίδουν και σημαντικά αντιοξειδωτικά οφέλη. 

Αμύγδαλα 
    Τα αμύγδαλα περιέχουν μονοακόρεστα λιπαρά οξέα και με την υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Ε, βιταμίνης Β2, πρωτεΐνη και διαλυτές ίνες συμβάλλουν επιπλέον στην προστασία της «κακής» χοληστερόλης από την οξείδωση. Μια χούφτα αμύγδαλα περιέχει 160 θερμίδες (kcal). 

Φουντούκια 
    Τα φουντούκια είναι καλή πηγή φυτικών ινών και μαγγανίου, ενός ιχνοστοιχείου που συμμετέχει σε αντιοξειδωτικά συστήματα του οργανισμού μας. Περιέχουν την υψηλότερη περιεκτικότητα σε βιταμίνη Β6 η οποία είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος. Μια χούφτα φουντούκια αποδίδει 177 θερμίδες (kcal). Μελέτες έδειξαν πως τα φουντούκια συμβάλλουν στην αύξηση της αντιοξειδωτικής δυναμικής του πλάσματος του αίματος κατά 20%. 

Ηλιόσποροι 
    Στην κατηγορία των ξηρών καρπών από τα πλέον θρεπτικά και υγιεινά προϊόντα είναι οι ηλιόσποροι. Παρουσιάζουν και αυτά με την σειρά τους υψηλή περιεκτικότητα σε ακόρεστα λιπαρά οξέα. Αποτελούνται περίπου από 70% πολυακόρεστα, 20% μονοακόρεστα και μόνο το 10% είναι κορεσμένα. Τα ακόρεστα λιπαρά οξέα είναι ευεργετικά για τον ανθρώπινο οργανισμό και θεωρούνται απαραίτητα για τη σωστή διατροφή. Είναι πλούσια σε πρωτεΐνες και φυτικές ίνες. Μια χούφτα ηλιόσπορων αποδίδει 85 θερμίδες (kcal). 

        Τόνια Γιαννακάκη 
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
Διαβάστε περισσότερα...
Read more »

Σακχαρώδης Διαβήτης- Η ύπουλη νόσος

    Ο σακχαρώδης διαβήτης είναι μία χρόνια παθολογική κατάσταση, κατά την οποία το άτομο εμφανίζει σχετική ή απόλυτη έλλειψη ινσουλίνης. Όταν η ινσουλίνη απουσιάζει ή δεν επαρκεί, εμφανίζεται υπεργλυκαιμία, δηλαδή αυξημένα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, τα οποία μπορεί να προκαλέσουν διάφορες παθολογικές καταστάσεις, που είναι γνωστές ως διαβητικές επιπλοκές.  Στην Ελλάδα σήμερα εκτιμάται ότι περίπου 900.000 άτομα, δηλαδή 8% του συνολικού πληθυσμού, πάσχουν από διαβήτη. Δυστυχώς, άλλοι τόσοι περίπου πιθανολογείται ότι έχουν διαβήτη εν αγνοία τους, ενώ σημαντικός είναι επίσης ο αριθμός των ατόμων που παρουσιάζουν προδιάθεση να εμφανίσουν διαβήτη στο άμεσο μέλλον. 

    Η μεταβολή του τρόπου διατροφής του σύγχρονου ανθρώπου οδήγησε σε αύξηση της παχυσαρκίας, που αποτελεί σημαντικό παράγοντα κινδύνου για την ανάπτυξη διαβήτη. 

Διατροφικές Συμβουλές

    Προτείνεται η κατανάλωση μιας υγιεινής και ισορροπημένης δίαιτας, η οποία να είναι χαμηλή σε λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη, αλλά υψηλή σε φρούτα και λαχανικά. Συνιστάται επίσης ο περιορισμός των κορεσμένων λιπαρών, για την μείωση των επιπέδων της χοληστερίνης. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, το επιτρεπτό όριο πρόσληψης κορεσμένων λιπιδίων είναι το 10% της συνολικής ημερήσιας ενέργειας, ενώ για την χοληστερόλη το ανώτατο όριο είναι 200 mg ημερησίως. 

  Υπάρχουν επίσης συστάσεις οπως να προσθέτει ο διαβητικός στη διατροφή του περισσότερους σύνθετους υδατάνθρακες, διότι ικανοποιούν περισσότερο το αίσθημα της πείνας και προσφέρουν περισσότερα θρεπτικά συστατικά από τους απλούς. Επίσης, οι διαβητικοί θα πρέπει να καταναλώνουν τροφές με χαμηλό ή μέσο γλυκαιμικό δείκτη, γιατί ο οργανισμός τις χωνεύει με πιο αργούς ρυθμούς, έτσι ώστε η αύξηση ζαχάρου στο αίμα να είναι μικρή και σταθερή, που είναι ευεργετικό για την υγεία. Τροφές με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη είναι: το πολύσπορο ψωμί ή σικάλεως, η αραβική πίτα, το πλιγούρι, το μπασμάτι / αναποφλοίωτο ρύζι, τα μακαρόνια ολικής αλέσεως, οι φακές, τα φασόλια, η βραστή πατάτα, το μήλο, το πορτοκάλι, τα δαμάσκηνα, τα φυστίκια, το γιαούρτι, τα πράσινα λαχανικά, η ντομάτα και η φρουκτόζη. 

Γιαννακάκη Τόνια Πτυχιούχος 
Διαιτολόγος- Διατροφολόγος
Διαβάστε περισσότερα...
Read more »

Παιδική Παχυσαρκία

   Η παχυσαρκία είναι το πιο συχνό πρόβλημα διατροφής στο δυτικό κόσμο. Περίπου 250.000.000 άνθρωποι, δηλαδή το 7% του τρέχοντος παγκόσμιου πληθυσμού είναι παχύσαρκοι. Δύο με τρείς φορές περισσότεροι άνθρωποι είναι υπέρβαροι. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας ο αριθμός των παχύσαρκων παιδιών ανήλθε σε παγκόσμια κλίμακα, εντός του 2010 στα 43 εκατομμύρια. 
    Όσον αφορά τη χώρα μας, η σκληρή πραγματικότητα μάς θέλει μέσα στην πρώτη τριάδα με τα υψηλότερα ποσοστά παχυσαρκίας παγκοσμίως. Σύγκριση των δεδομένων από μελέτες που διεξάχθηκαν σε σχολεία το 1997 και 1998 δείχνουν ότι οι ΗΠΑ, η Ιρλανδία, η Ελλάδα και η Πορτογαλία είχαν τα υψηλότερα ποσοστά. Η παχυσαρκία στα παιδιά και τους εφήβους ραγδαία εξελίσσεται σε μια παγκόσμια επιδημία με τεράστιες προεκτάσεις στη δημόσια υγεία καθώς τα υπέρβαρα παιδιά γίνονται υπέρβαροι ενήλικες. Το 8% του ενήλικου πληθυσμού είναι υπερβολικά παχύσαρκοι όπως ορίζεται από το ΔΜΣ>30 και 25% των παιδιών και εφήβων είναι υπέρβαροι. 
    Η παχυσαρκία στον παιδικό και εφηβικό πληθυσμό έχει αναγνωριστεί σαν ένας από τους πέντε κυριότερους παράγοντες κινδύνου για ανάπτυξη καρδιαγγειακής νόσου (οι άλλοι τέσσερις είναι η ελαττωμένη φυσική δραστηριότητα, η δυσλιπιδαιμία, η υπέρταση και το κάπνισμα) αλλά και άλλων απώτερων και μακροχρόνιων επιπτώσεων αυξάνοντας τις πιθανότητες νοσηρότητας και θνητότητας στην ενήλικη ζωή. Οι επιπτώσεις αυτές φαίνεται να σχετίζονται τόσο με την παραμονή χρονικά- της παχυσαρκίας, όσο και με την κατανομή και ποσότητα τοπικού λίπους। Η κεντρικού τύπου παχυσαρκία, η δυσλιπιδαιμία, η αρτηριακή υπέρταση και η αντίσταση στην ινσουλίνη, το γνωστό δηλαδή μεταβολικό σύνδρομο, συνδέεται με την ανάπτυξη αθηροσκλήρωσης και στεφανιαίας νόσου. Η μελέτη Heart Study έδειξε ότι ο κίνδυνος αύξησης αρτηριακής πίεσης είναι μεγαλύτερος σε άτομα με συγκέντρωση λίπους γύρω από τη μέση (ανδροειδής τύπος παχυσαρκίας) παρά σε άτομα με κατανομή λίπους στους γλουτούς (γυναικοειδής τύπος). Αξίζει να σημειωθεί ότι ο κίνδυνος αρτηριακής πίεσης σε άτομα με γυναικοειδη σωματότυπο φαίνεται να μειώνεται κατά την περίοδο της εφηβείας ενώ σε άτομα με ανδροειδή να αυξάνεται ραγδαία καθώς αυξάνονται επίσης τα επίπεδα των χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεϊνών VLDL, LDL «κακή» χοληστερόλης και τριγλυκεριδίων ενώ μειώνεται η «καλή» χοληστερόλη. Τα αγόρια επιδεικνύουν περισσότερες αρνητικές επιπτώσεις στα λιπίδια του πλάσματος και αυτό επιδεινώνεται από επικίνδυνες συμπεριφορές όπως το κάπνισμα και την ελαττωμένη φυσική δραστηριότητα. Ιδιαίτερα δε η περίοδος "λιπογενετικής έκρηξης" από 7-12 ετών θεωρείται ιδιαίτερα κρίσιμη καθώς η εμφάνιση παχυσαρκίας σε αυτές τις ηλικιακές ομάδες παιδιών έχει συσχετιστεί με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων, καρκίνου του παχέος εντέρου, κ.α. στην μετέπειτα ζωή τους. Παχυσαρκία στην ηλικία των 13 χρόνων είναι ένας ισχυρός προγνωστικός παράγοντας παχυσαρκίας στον ενήλικα. Έτσι ο καλύτερος χρόνος για την αποφυγή ανάπτυξης υπέρβαρων παιδιών που θα γίνουν παχύσαρκοι ενήλικες είναι το διάστημα μεταξύ 7-12 χρόνων. Περίπου το 50% των εφήβων με αυξημένο ΔΜΣ (95η εκατοστιαία θέση), γίνονται παχύσαρκοι ενήλικες. Αλλά και κατά την ίδια την παιδική και εφηβική ηλικία οι συνέπειες είναι πολλές: ορθοπεδικά προβλήματα, ιδιοπαθής ενδοκράνια υπέρταση, αποφρακτική άπνοια του ύπνου, χολολιθίαση, σακχαρώδης διαβήτης τύπου 2, σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών και τέλος ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις που συχνά επιμένουν και στην ενήλικη ζωή. 

Παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη παιδικής παχυσαρκίας 
Διατροφικοί παράγοντες- η αυξημένη πρόσληψη θερμίδων κατά τη βρεφική ηλικία αλλά και αυξημένη πρόσληψη θερμίδων από τη μητέρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. 
Κατανάλωση τροφών με χαμηλή θρεπτική αξία και πολλές θερμίδες, ιδιαίτερα πλούσιων σε λίπος (γλυκά, αναψυκτικά, παγωτά κτλ). 
Ο χρόνος έναρξης του απογαλακτισμού (ο χρόνος του απογαλακτισμού επηρεάζει σημαντικά το ποσοστό σωματικού λίπους στην ηλικία των 7 χρόνων Σωματικό βάρος κατά την γέννηση. Κληρονομικότητα- Παχύσαρκοι γονείς Μειωμένη σωματική άσκηση.
Ψυχολογικοί παράγοντες. Σύνδεση συναισθηματικής κατάσταση με το φαγητό. Π. χ : τρώνε όταν στεναχωριούνται, έχουν στρες ή βαριούνται. 
Χρησιμοποιώντας το φαγητό ως επιβράβευση ή τιμωρία απ τους γονείς. Π.χ. «Εάν διαβάσεις τα μαθήματα σου, μπορείς να φας όση τούρτα θέλεις…» ή «άκου τι σου λέω, γιατί θα σε βάλω να φας τις φακές με το ζόρι…»। Με αυτόν τον τρόπο «απομυθοποιούνται» κάποια φαγητά, ενώ εξυμνούνται κάποια άλλα. 
   Η διατροφική παρέμβαση για αλλαγή διατροφικών συνηθειών σε συνδυασμό με την αύξηση φυσικής δραστηριότητας αποτελούν παράγοντες αποτελεσματικής αντιμετώπισης της παιδικής παχυσαρκίας. Η ισορροπημένη δίαιτα (σωστός προγραμματισμός και σχεδιασμός των γευμάτων, που θα περιλαμβάνουν στο σύνολο της ημέρας όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για την σωστή ανάπτυξη του παιδιού ή του εφήβου) με ελαφρά μείωση της θερμιδικής πρόσληψης, είναι ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση της παιδικής παχυσαρκίας. Η διατροφική εκπαίδευση τόσο του παιδιού όσο και της οικογένειας γενικότερα, είναι απαραίτητη. Οι κακές συνήθειες των γονέων αντιγράφονται από τα παιδιά γι αυτό και είναι πολύ σημαντικό να αποκτήσει όλη η οικογένεια σωστές διατροφικές συνήθειες. Η υιοθέτηση του Μεσογειακού προτύπου διατροφής και ο περιορισμός των έτοιμων τροφών και των γλυκών, αποτελεί πολύ συχνά το κλειδί για την εξασφάλιση της υγείας.  

       Τόνια Γιαννακάκη 
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Διαβάστε περισσότερα...
Read more »